Health News from Medical News Today


Thursday, May 14, 2009

Нойр булчирхайн хорт хавдар: Хосолсон химийн эмчилгээ

Парис/Вашингтон. Америкийн эмийн байгууллага (FDA) Gemcitabin болон Erlotinib эмийг хослуулж эмчилгээнд хэрэглэхийг зөвшөөрсөнөөр нойр булчирхайн хүнд шатны хорт хавдартай өвчтөнүүдийг эмчлэх боломжид бага ч болов ахиц гарлаа. Европийн эмийн байгууллага (EMEA) ч жишээ аван дээрх эмийн хослолыг эмчилгээнд хэрэглэхийг зөвшөөрсөн байна. Парист болсон хорт хавдарын тухай хуралдаанд Gemcitabin болон Capecitabin эмийг эмчилгээнд хослуулж хэрэглэх талаар хийсэн судалгааны үр дүнг танилцуулжээ. Дээрх эмийн хослол эмчилгээнүүд нь өвчтөний амьдрах хугацааг хэдэн долоо хоногоор ч болов уртасгах нөлөөтэй ажээ.
Нойр булчирхайн хорт хавдар нь хорт хавдрын өвчлөлүүдээс эмчлэхэд төвөгтэйд ордог бөгөөд ихэнхи өвчтөн мэс заслаас хойш ердөө хэдхэн сар л амьдардаг байна. Дээрх эмийн хослол эмчилгээнээс гадна энэ жилийн таван сард Канад дахь хорт хавдрын үндэсний төвийн хийсэн судалгааны үр дүн амжилт ахиц авчрахаар гэж дүгнэгдсэн байна. PA.1 судалгаагаар Gemcitabin болон Tyrosinkinase-Inhibitor Erlotinib -г хослуулж эмчилгээнд хэрэглэсэнээр өвчтөний амьдрах хугацаа уртасч байгааг нотолсон байна. Gemcitabin эмийг дангаар хэрэглэхэд жилийн дараа нойр булчирхайн хорт хавдраар өвчлөгсдийн 17% нь амьд үлдэж байсан бол Gemcitabin –г Tyrosinkinase-Inhibitor Erlotinib -тай хослуулж эмчилсэнээр энэ тоо 23%-д хүрсэн байна. Өвчлөгсдийн дундаж амьдрах хугацаа 5,91 -ээс 6,37 сард хүртэл буюу ойролцоогоор 2 долоо хоногоор уртассан боловч өвчтөнүүдэд тууралт гарах, гүйлгэх зэрэг хүндрэлүүд гарсан байна

Америкийн FDA болон Еврoпын EMEA эмийн байгууллага ийнхүү бараг 10 гаруй жилийн дараа Gemcitabin болон Erlotinib эмийн хослолыг эмчилгээнд хэрэглэхийг зөвшөөрлөө. Мөн хорт хавдрын тухай Европд болсон хуралд Gemcitabin -г Erlotinib -тэй хослуулж эмчилсэнтэй харьцуулж болохуйц өөр нэг эмийн хослол (Gemcitabin -г Capecitabin -тай) танилцуулагдсан байна.
Давид Каннингхемын удирдлага доор Лондон дахь Royal Marsden Клиникт хийгдсэн судалгаанд 2002-2005 оны 1 дүгээр сарын хооронд хэсгийн, метастазгүй болон метастазтай нойр булчирхайн хорт хавдартай 533 өвчтөнүүд хамрагдсан байна. Өвчтөнүүдийн нэг хэсгийг дан ганц Gemcitabin -аар нөгөө хэсгийг Gemcitabin болон Capecitabin эмийн хослолоор эмчилсэн бөгөөд 2005 оны 5 сард хийсэн үнэлгээгээр өвчтөнүүдйин 70% нас барсан байна. Хэдийгээр ийм тоо гарсан ч эмийг хослуулан эмчилсэнээр өвчтөний дундаж амьдрах хугацаа 6 -аас 7,4 сард хүртэл уртасчээ. Нэг жилийн дараах амьд үлдсэн өвчтөний хувь 19 -өөс 26% болж өссөн байна.
Дээрх судалгаанууд нойр булчирхайн хорт хавдрыг эмчлэх гол арга нь химийн эмчилгээ гэдгийг баталж байна гэж мэргэжилтнүүд үзэж байна. Хорт хавдраар нас барагсдын 5 хувь нь нойр булчирхайн хорт хавдраар өвчлөгсөд байдаг ч энэ салбарын судалгаа нийт судалгаа дэмжилтийн ердөө ганцхан хувийг эзэлдэг гэж Английн нойр булчирхайн хорт хавдрын судалгааний сан анхааруулж байна.

Бичсэн: monmedline

Monday, May 11, 2009

Комд орсон өвчтөнvvдийг уран сайхны кинонд буруу ташаа дүрсэлдэг

Уран сайхны кинонд комд орсон өвчтөнүүдийг дүрсэлсэн нь элбэг байдаг ч яг үнэнд нийцэхүйц нь ховор байдаг гэж Америкийн нэгэн мэдрэл судлаач „Neurology“ (2006 66: 1300-1303) сэтгүүлд харамсан хэлжээ.
Mayo клиникийн Eelco Wijdicks хүү Coen-ынхоо хамт сүүлийн 30 жилийн дотор бүтээгдсэн, комд орсон өвчтөнүүдийн хувь заяаг харуулсан 30 гаруй уран сайхны киног үзжээ. Тэдгээрээс ердөө 2 кинонд л өвчтөнүүдийн байдлыг жинхэнэ ёсоор харуулж чадсан байна. Энэ нь 1990 онд бүтээгдсэн „Reүersal of Fortune“ нэртэй америк болон 1998 онд бүтээгдсэн „La vie revée des anges“ нэртэй франц кинонууд ажээ.

Зөвхөн дээрх 2 кинонд л өвчтөнүүдийн ар гэр, найз нөхдийн „хэзээ сэрэх бол“ гэсэн хүлээлт, эмчилгээний төвөгтэй, ярвигтай байдлыг үнэн зөв дүрсэлж чадсан. Харин бусад кинонууд дээр хэдхэн секундийн дараа хар дарсан зүүднээсээ сэрж, нүдээ нээж байгаа адил өвчтөнүүдийг гайхалтайгаар гэнэт сэрж байгаагаар харуулсан байна. Эргэж сэрсэнийхээ дараа зарим зүйлүүдийг санахгүй байх, комд орсоноос үүдэлтэй сөрөг нөлөөнүүдийг ямар удаан хугацаанд, сэргээн засах эмчилгээний тусламжтайгаар эмчилдэг болохыг кинонуудад огт тусгаагүй байна гэлээ.
Өвчтөний дүрд тоглож байгаа хүмүүс нь зовиургүй, зарим нь бүр борлочихсон харагддаг, ходоодонд нь болон цагаан мөгөөрсөн хоолойнд нь гуурс тавьдаг, өвчтөний булчин хөшдөг зэргийг дээрх кинонуудаас ердөө олж харахгүй гэнэ. Киноноос хараад хэнд ч „комд орно“ гэдэг нь эмч, сувилагч, асрагч нарын ажлын ур чадвар, мэдлэгийг шаардсан, аминд аюултай хүндрэлтэй байдал юм байна гэсэн ойлголт төрөхөөргүйгээр дүрсэлсэн байна гэж Wijdicks ярьжээ. Ерөнхийдөө, ялангуяа инээдмийн кинонд эмч нарыг хүнийг хүндэлдэггүй, ёжтой, ухамсаргүй, мэдрэмжгүйгээр харуулсан байжээ.
Eelco Wijdicks, Coen Wijdicks нар 17 киноноос 22 үзэгдлийг сонгон авч анагаах ухаанд сураагүй, мэргэжлийн бус хүмүүст үзүүлжээ. Хэдийгээр 22 үзэгдлийн 8 нь алдаатай, буруу ташаа болохыг үзэгчид олж харсан ч амьдралаас хол, зохиомол зүйлийг үнэн бодитой, амьдралд тохиолддог гэж боддог нь бас харагдсан байна. Yзэгчдийн гуравны нэг нь комд орсон өвчтөнүүд хуруугаа хөдөлгөж морзоор ярих чадвартай гэж ойлгодог нь илэрчээ.

Энэ мэт „мэдэхгүй“ байх явдал нь юунд хүргэж болохыг 2005 оны Terri Schiaүo –г тойрсон маргаан тодорхой харуулсан. Комд ороод 15 жил болсон энэ эмэгтэйн тархины үйл ажиллагаа аль хэдийн зогссон, ухаан орох боломж байхгүй гэдгийг эмч нар мэдэгдсэн ч олон хүмүүс, тэр бүү хэл америкийн манлайлагч улс төрчид хүртэл эргэж сэргэхэд нь итгэсээр байсан билээ.

Бичсэн: monmedline

The portrayal of coma in contemporary motion pictures

Sunday, May 10, 2009

Транскрипцийн репрессор Nab1 нь зүрхний эмгэг гипертрофийн өвөрмөц зохицуулагч

Abstract
Гипертрофи нь архаг ачаалал ихсэлтэд зүрхний булчингийн зүгээс дасан зохицох үндсэн физиологийн хариу урвал боловч зүрхний дутагдал үүсэхэд мөн шийдвэрлэх үүрэгтэй. Бид хэдийгээр зүрхний гипертрофийг үүсгэгч хэд хэдэн хүчин зүйлийг мэдэж байгаа боловч зүрхний гипертрофийг хэрхэн үүсгэдэг механизмын талаар бага мэдлэгтэй байсаар байна. Бид энэхүү судалгаагаараа зүрхний өсөлтийн дотоод зохицуулагч болох Nab1 транскрипцийн репрессорыг тодорхойлсон юм. Бид Nab1 нь хулгана болон хүний хоёулангийнх нь генийн экспрессийг зохицуулж буйг тогтоолоо. Nab1 нь хөхтөний зүрхний миоцитэд ихээр экспресслэгддэг ба транскрипцийн фактор Erg-г дарангуйлах замаар кардиомиоцитийн гипертрофийг дарангуйлдаг байна. Зүрхний өвөрмөц Nab1-ийн генийн экспресс нэмэгдсэн трансген хулгануудад Nab1 нь зүрхний өсөлтийг дарангуйлах хүчтэй дарангуйлагч болж байв. Nab1-ийн генийн экспресс нэмэгдэлт нь адренэрг болон даралтын ачаалал ихсэлтээс хамааралт гипертрофийг дарангуйлж байсан ба өсөлт хөгжилт хийгээд дасгал сургуулилтын үеийн зүрхний физиологийн өсөлтөд нөлөөлөхгүй байв. Эдгээр нээлтүүд нь Nab1-Erg1 нь зүрхний эмгэг гипертрофийн шийдвэрлэх зохицуулагч болохыг илтгэж байгаа юм.

The transcriptional repressor Nab1 is a specific regulator of pathological cardiac hypertrophy

Saturday, May 9, 2009

Хавдарын эмчилгээний зарчим: Хими эмчилгээ

ЭСИЙН БИОЛОГИ

Хорт хавдарын ургалтыг тодорхойлох дүр зураг нь эсийн хяналтгүй ургалт бөгөөд үүнд ДНХ-н репликаци чухал шаардлагатай. Бүх эсийн амьдралын мөчлөгт хоёр онцгой үе байдаг. Митозийн (М үе) турш эсийн хуваагдал явагдах ба интерфаз нь дараалсан митозын хоорондох үе юм.
Интерфаз нь хоорондоо ялгаатай гурван үетэй. G1 үе энэ үеийн үргэлжлэх хугацаа нь янз бүр байх ба диплоид ДНХ агуулдагаар тодорхойлж болно. ДНХ-н нийлэгжил байхгүй боловч РНХ болон уургийн нийлэгжил тохиолдоно. Богино S үеийн турш ДНХ хуулбарлагдана. Үүний дараагаар G2 үе эхлэх ба энэ нь тетраплоид ДНХ агуулдагаар тодорхойлогддог. Энэ үед РНХ болон уургийн нийлэгжил үргэлжилж эсийн хуваагдалд бэлдэнэ. Митозын үед хромосомын ДНХ-н хос бүрдэл тус бүрийг охин эс нэг нэгээр өвлөн авснаар ДНХ-н диплоид бүтэц сэргэнэ. Митозын дараагаар зарим эсүүд эсийн мөчлөгийг түр зуур юмуу бүр мөсөн орхиж G0 буюу амралтын үед ордог.
Хавдарын ургалтын хувь нь идэвхитэй хуваагддаг эсүүдэд илүү байна. G0 үед буй эсийн тоо цөөхөн бол ургалтын хувь өндөр байж хавдарын-томролтын хугацаа хурдан байдаг.
Хими эмчилгээний эмүүд болон туяа нь first-order kinetics-ээр эсүүдийг үхүүлдэг ба аль ч арга нь тодорхой тунгаар тогтмол тооны эсийг үхүүлдэг бөгөөд тухайн үед байгаа эсийн тоотой хамааралгүй байдаг. Эдгээр эмчилгээний арга нь идэвхитэй хуваагдаж буй эсүүдийн эсрэг үр нөлөөтэй үйлчилдэг ба учир нь амралтын G0 үед буй эсүүд нь үхлийн гэмтэлийн дараагаар нөхөн сэргэх чадвар сайн байдаг байна. Харамсалтай нь уул хоёр эмчилгээний арга нь хурдтай хуваагддаг хэвийн эсүүд болох ходоод гэдэсний замын салст, ясны чөмөг болон үсний фолликул зэргийг мөн дарангуйлдаг ажээ.

ХИМИ ЭМЧИЛГЭЭ

1950 оны үеэс нэвтэрсэн анагаах ухааны ололт амжилтуудын нэг бөгөөд хориокарцинома болон өндгөвчний хөврөлийн эсийн хавдар зэрэг зарим тархмал хорт хавдарын үеийн үр дүнтэй эмчилгээ юм.

ХИМИ ЭМЧИЛГЭЭНИЙ ЭМИЙН АНГИЛАЛ

Хими эмчилгээний эмүүдийн үйлдэл нь ерөнхийдөө бөөмийн ДНХ-г эвдэж улмаар эсийн хуваагдалыг дарангуйлдаг. Эдгээрийг эсийн мөчлөгтэй харилцан үйлчлэх байдлаар нь 2 дэд төрөлд хуваагддаг.
1. Эсийн мөчлөгт өвөрмөц бус эмүүд. Алкилжуулагч эмүүд болох cisplatin болон paclitaxel орох бөгөөд тэдгээр нь эсийн мөчлөгийн аль ч үед хамаагүй үйлчилж гэмтээдэг. Эдгээр нь мөчлөгт буй эсүүдийн зэрэгцээ амралтанд буй эсүүдийг гэмтээж болдог ч paclitaxel нь илүү мэдрэг юм.
2. Эсийн мөчлөг өвөрмөц эмүүд. Эдгээр нь эсийн мөчлөгийн гагцхүү нэг үеийн турш үйлчилж үхүүлэх нөлөө үзүүлнэ. Жишээ нь hydroxyurea болон methotrexate голчлон S үеийн турш, bleomycin G2 үед үйлчилдэг бол vinca alkaloid нь М үед үйлчилдэг байна.

ХИМИ ЭМЧИЛГЭЭНИЙ ЗАРЧИМ

Хими эмчилгээний эмүүдийг урьд өмнө хавдарын үед өгч туршсан тодорхой эмүүдэд үндэслэн сонгоно. Эмүүдийг ихэвчлэн системийн байдлаар (судсаар) хэрэглэх ба энэ үед хавдар түүний анатомийн байрлалаас хамааралгүй эмчлэгддэг. Хэсэг газрын концентрацийг нэмэгдүүлэхийн тулд зарим эмүүдийг хэсгийн байдлаар хэрэглэж болдог. Үүнд интраартериаль, интратекаль юмуу интракавиталь (өндгөвчний хавдарын үеийн интраперитонеаль эмчилгээ) байдлаар хэрэглэж болно.
Хими эмчилгээг цагаан эсийн тоо 3000/mm3-аас бага болсон эсвэл ялтасын тоо 100,000/mm3-аас бага болсон үед хийхгүй. Эмчилгээнээс 7-14 хоногийн дараа цусны дэлгэрэнгүй шинжилгээ хийх ба чөмөгний дарангуйлагдлын зэргээс шалтгаалж дараагийн тунг бууруулж болно. Тунг бууруулах нь зайлшгүй чухал бөгөөд учир нь хими эмчилгээ нь ходоод гэдэсний зам, элэг эсвэл бөөр зэрэг бусад эрхтэнд хортой нөлөө үзүүлдэг.
Хими эмчилгээний эмүүдэд түр зуурын болон тогтмол тэсвэрт байдал үүсч болно. Түр хугацааны тэсвэрт байдал нь ихэвчлэн судасжилт муутай томоохон хавдартай холбоотой байх ба үүний үр дүнд эд дэхь эмийн концентраци буурах болон эсийн мөчлөгийн G0 үеийн харьцангуй тэсвэртэй эсийн харьцаа нэмэгддэг. Тогтмол тэсвэрт байдал нь фенотопийн тэсвэрт байдал (phenotypic resistance) үүсгэгч аяндаа үүсэх мутацийн үр дүн байдаг ба ихэвчлэн томоохон хавдарын үед тохиолдоно. Тогтмол тэсвэрт байдал нь мөн хими эмчилгээний эм биед өргөн тархсанаас бий болж болно.

ХИМИ ЭМЧИЛГЭЭНИЙ ЭМҮҮД

Алкилжуулагч эмүүд
Алкилжуулагч эмүүдийн цитотоксик нөлөө нь тэдний ДНХ-г алкилжуулах чадварын үр дүн бөгөөд үүний дүнд ДНХ-н утаслагуудын хооронд хөндлөн холбоо үүсэж ДНХ-н репликаци саатуулагдана.

Антиметаболитууд
Антиметаболитууд нь хэвийн завсрын зуучлагчидтай ихээхэн төстэй бүтэцтэй байж биохимийн урвалыг өөрчилдөг ба үүний улмаас бодисын солилцооны хориг үүснэ. Жишээ нь methotrexate нь дигидрофолат редуктаза энзимыг сонгомлоор дарангуйлах ба үүний улмаас гидрофолат тетрагидрофолатад хувирах нь саатуулагдана. Тетрагидрофолат нь метилжих урвалд орж нуклейн хүчлийн дэд нэгж болох пурин, пириминдины нийлэгжилтэд зайлшгүй хэрэгтэй бүтээгдэхүүнийг үүсгэнэ.

Антибиотикууд
Антибиотик нь байгальд тохиолдох хавдарын эсрэг эмүүд бөгөөд Streptomyces-ийн зарим зүйлээс сайтар боловсруулж гаргаж авна. Үйлдлийн механизм нь тодорхойгүй бөгөөд цор ганц үйлдэл үзүүлдэггүй. Гэвч энэ бүлгийн ихэнх эмүүд нь ДНХ-н хос хеликсийн утаслагуудын хооронд харицан үйлчилж хүчилтөрөгч хамааралт утаслагын эвдрэлийн шалтгаан болсноор ДНХ болон РНХ-н нийлэгжлийн аль алиныг нь дарангуйлдаг.

Ургамлын алкалоидууд
Ихээхэн түгээмэл ургамлын алкалоидууд нь vinca алкалоидууд бөгөөд periwinkle ургамлаас гаргаж авна. Эдгээрт vincristine болон vinblastine ордог. Эдгээр нь өсөлтийн токсин бөгөөд эсийн бичил гуурсанцаруудын хооронд нэвтрэн метафазийг хориглодог ажээ.
Бусад ургамлын алкалоидод mandrake ургамлын экстракт болох etoposide (VP16), Номхон далайн yew модны экстракт болох paclitaxel (Taxol) зэрэг epipodophyllotoxin орно. Docetaxel (Taxotere) нь paclitaxel-ийн анхны хагас нийлэг аналог юм. Etoposide-ийн үйлдлийг дан утаслаг ДНХ-н эвдрэлийн шалтгаан болдогоор тайлбарладаг. Paclitaxel нь бичил гуурсанцаруудтай хялбар холбогдон тэдгээрийн полимержилт болон тогтворжилтын шалтгаан болно.

Бусад эмүүд
Cisplatin нь эмэгтэйчүүдийн хавдарын чухал эмүүдийн нэг бөгөөд утаслаг хоорондын болон утаслагын доторх холбоос үүсгэн ДНХ-н нийлэгжилтийг дарангуйлдаг. Carboplatin нь Cisplatin-ы аналог ба үйлдлийн механизм болон үр нөлөө нь түүнтэй төстэй ч ходоод гэдэс болон бөөрөнд үзүүлэх хортой нөлөө бага байна.

Хайх


энэ 7 хоногийн онцлох нийтлэл