Oxford Handbook of Clinical Medicine - Зүрхний шигдээсийн хүндрэл

- Зүрх зогсох, зүрхний гаралтай шок

- Зүрхний тогтворгүй бах: Стандарт эмчилгээний дагуу эмчилж зүрхний эмчээс зөвлөгөө авах хэрэгтэй.

- Брадикарди юмуу зүрхний хориг: Синусын брадикарди: Эмчилгээнд атропиныг 0.6-1.2мг судсаар хийнэ. Хэрэв үр дүн гарахгүй бол эсвэл тэсвэрлэл муутай өвчтөнд зүрхний хэм үүсгэгч (pacemaker) хэсэг хугацаанд тавьж болно.
AV нэгдүгээр зэргийн хориг: Ойролцоогоор 40%-д нь үүнээс ноцтой хориг үүсдэгийг анхаарах хэрэгтэй. Wenckebach (Mobitz I хэвшинж)-ын хориг: Тэсвэртэй биш бол хэм үүсгэгч тавих шаардлагагүй. Mobitz II хэвшинжийн хориг: AV бүрэн хориг үүсэх эрсдэл ихтэй хэм үүсгэгч тавих нь зүйтэй.
Тосгуур-ховдлын бүрэн хориг: хэм үүсгэгч (pacemaker) тавина. Хэрэв зүрхний доод ханы шигдээсийн дараа QRS нарийсаж тогтвортой хадгалагдсан, судасны лугшилт ≥40-50 удаа/мин байвал энэ нь шаардлагагүй ч байж болно.
Гиссийн багцын хориг: Зүрхний шигдээс нь трифасцикуляр хориг эсвэл хөрш биш бифасцикуляр эмгэгээр хүндэрсэн бол хэм үүсгэгч тавих нь зүйтэй.

Брадикарди болон AV хоригийн оношилгоо


- Тахиаритми: Анхаар: цусны калий багасах, гипокси болон ацидоз зэрэг нь амархан хэм алдагдалд хүргэж болох тул эдгээрийг засах хэрэгтэй. Зүрхний шигдээсийн дараах хэвийн өргөн бүрдэл бүхий тахикарди нь ихэнхдээ ховдолын тахикарди байдаг. Хэрэв гемодинамик тогтвортой бол lignocaine (=lidocaine) 100мг юмуу amiodarone судсаар хийнэ. Үр дүнгүй бол тогтмол гүйдлээр цохиулах ба дараа нь хэрэгтэй бол procainamide 100мг-ийг 2 минутын турш судсаар хийнэ (5 минутын зайтай давтах ба дээд тун нь =1г байна, ЭКГ-н хяналт). Хэм алдагдалын эсрэг эмчилгээ нь тасралтгүй байх ёстойг анхаарах хэрэгтэй. Ховдлын тахикардийн эрт үед (<24цаг)>24) эмчилгээнд amiodarone-ийг амаар уулгаж эхлэнэ (amiodarone эсвэл sotalol). Atrial fibrillation or atrial flutter: амь тэнссэн бол тогтмол гүйдлээр cardioversion хийнэ. Бусад тохиолдолд зүрхний хэмийг хянаж дигоксин (0.5мг/12 цагаар 3 тун уулга, үргэлжлүүлж 0.125-0.25мг/24 цагаар), β- адренорецептор хориглогч хэрэглэнэ. Atrial flutter юмуу тасалданги тосгуурын фибрилляцийн үед amiodarone эсвэл sotalol хэрэглэж болно.

- Зүүн ховдлын дутал

- Баруун ховдлын дутагдал/шигдээс: Зүрхний гаргалт буурах ба буулга венийн даралт ихсэх байдлаар илрэнэ. Swan-Ganz-ийн сэтгүүр тавьж зүрхний баруун хэсгийн даралтыг хэмжихийн сацуу шингэн сэлбэх эмчилгээ хийнэ. Хэрэв цусны даралт бага бол инотроп эм өгнө.

- Перикардит: Цээжний төв хэсгээр өвдөх ба тонгойн суухад өвдөлт хөнгөрнө. ЭКГ-д эмээл хэлбэрийн ST элеваци гарна. Эмчилгээ: стероид бус үрэвсэлийн эсрэг эм. Хэт авиан шинжилгээгээр үрэвсэлийн шингэн байгаа эсэхийг шалгана.

- Гүний венийн тромбоз (DVT) ба уушгины эмболи: Өвчтөнд DVT ба уушигны эмболи үүсэх эрсдэлтэй бол урьдчилан сэргийлэх зорилгоор гепариныг 5000U/12цаг хүйсийг тойруулж арьсан дор хийнэ.

- Тогтолцооны эмболи: Энэ нь зүүн ховдлын ханын тромбоос үүсэх магадлалтай байдаг. Зүрхний урд ханын томоохон шигдээсийн дараа warfarin-аар 3 сарын турш цус шингэлэх эмчилгээ хийнэ.

- Зүрхний тампонад: Зүрхний гаргалт буурах, судасны парадоксал лугшилт, буулга венийн даралт ихдэх, зүрхний авиа бүдгэрэх байдлаар илэрнэ. Оношилгоо: Хэт авиа. Эмчилгээ: Перикардийн аспираци, мэс засал.

- Mitral regurgitation: Энэ нь хөнгөн (хөхлөг булчингийн бага зэргийн дисфункци) эсвэл хүнд (шөрмөсөн татлага болон хөхлөг булчин урагдах эсвэл ишеми болох) хэлбэртэй байна. Уушгины хаван илрэнэ. Зүүн ховдлын дутагдалыг эмчилж, хавхлага солих эсэхийг шийднэ.

- Ховдол хоорондын таславчийн гажиг: Систолын нэлэнхүй шуугиан, буулга венийн даралт ихсэх, зүрхний дутагдалын шинжээр илэрнэ. Оношилгоо: Хэт авиа. Эмчилгээ:Мэс засал. Эхний 7 хоног дахь нас баралт 50% байна.

- Ховдлын хожуу, хорон явцтай хэм алдагдал: Зүрхний шигдээсийн дараах 1-3 дахь долоо хоногоос тохиолдоно. Гипокалиемигээс зайлсхийх хэрэгтэй ба энэ нь шалтгаанаас зайлсхийх хамгийн хялбар арга байдаг. Томоохон шигдээс байгаа бол 24 цагийн ЭКГ-н хяналт (холтер) хийнэ.

- Dressler-ийн хамшинж: Зүрхний шигдээсийн дараах 1-3 дахь долоо хоногт перикардит дахих, плеврт шингэн хурах, халуурах, цус багадах болон улаан эсийн тунах хурд түргэсэх байдлаар илэрнэ. Эмчилгээ: стероид бус үрэвсэлийн эсрэг эм, хүнд үед стероид.

- Зүүн ховдлын цүлхэн: Энэ нь хожуу тохиолдох (зүрхний шигдээсийн дараахь 4-6 дах долоо хоногт) зүүн ховдлын дутагдал, зүрхний бах, ховдлын тахикарди дахих болон тогтолцооны эмболийн шинжээр илэрнэ. ЭКГ: тогтвортой ST сегментийн элеваци. Эмчилгээ: Антикоагулянт, мэс засал.